Uwaga na „nowy sio” - wybór najważniejszych zagadnień, Krzysztof Sługocki, 22.11.2015; (przygotowano na podstawie analogicznego opracowania z 18.03.2015)
Wprowadzenie – w „nowym sio” są gromadzone dane osobowe | „Stary sio” jest do sprawozdawczości – to do czego jest „nowy sio”? | Dane dziedzinowe i dane identyfikacyjne – to są dane osobowe | Kilka znaczących wydarzeń (kontrole NIK, wystąpienia w Sejmie,…) | Ważny Komunikat „MEN” | Ilustracja istnienia i funkcjonowania „nowego sio” | Szczegółowa (przykład) analiza gromadzenia wybranych danych osobowych | Zgoda na pozyskanie i zgoda na przechowywanie | Przykład gromadzenia danych osobowych dziedzinowych | Upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO | Zmiana ustawy o sio z roku 2012 | Błędy w SIO – Wady SIO – Wielki bubel | Nowy sio – co dalej?
5. Ilustracja istnienia i funkcjonowania „nowego sio”
Kilka ilustracji wskazanych niżej z pewnością pozwoli znacząco uzupełnić opisywane zagadnienia.
Rysunek 1. „System Informacji Oświatowej funkcjonuje dwutorowo”.
MEN/CEI komunikują: „System Informacji Oświatowej funkcjonuje dwutorowo”. Czarny pasek symbolizuje funkcjonowanie „starego sio”, w którym gromadzi się dane zbiorcze (dane statystyczne), które wystarczały do realizacji celów wskazanych w art. 1 ustawy o sio, wystarczają i będą wystarczać. W 2013 r. przedłużono okres funkcjonowania „starego sio” do 1 marca 2017 r. Główny powód przedłużenia…: totalna porażka z „nowym sio”, oczywiście oficjalnie nazywana „sukcesem” (J).
30 kwietnia 2012 r. weszła w życie ustawa o sio (głównie tu w znaczeniu o „nowym sio”); do 9 kwietnia 2013 r. należało zgromadzić przede wszystkim ogromne zasoby danych osobowych o uczniach i nauczycielach (wielki czerwony znak zapytania na rysunku) – nikt nie wywiązał się z obowiązku ustawowego związanego z datą 9 kwietnia 2013. Fakt gromadzenia danych osobowych trwa, choć cele istnienia sio wpisane w art. 1 ustawy o sio są wypełniane poprzez istnienie i sprawne funkcjonowanie „starego sio” (a tam nie gromadzi się danych osobowych).
To po co „klikać” w „nowym sio”. Odpowiedź kolejna: „bo tak” - to dla tych, którym nie wystarczyła odpowiedź sformułowana w poprzednich częściach tego opracowania. W kolejnych – będą wskazywane kolejne odpowiedzi.
Rysunek 2. Problematyka gromadzenia danych osobowych w "nowym sio" – promowana przez MEN/CIE wizja dominująca.
Rysunek 3. Problematyka gromadzenia danych osobowych w "nowym sio" - rzeczywistość.
Dominująca (narzucana przez MEN, CIE i kuratoria) wizja istnienia i funkcjonowania „nowego sio”.
Rysunek 2 symbolizuje funkcjonującą i mocno „promowaną” przez MEN/CIE dominującą wizję istnienia „nowego sio” w aspekcie gromadzenia danych osobowych (dziedzinowych i identyfikacyjnych o uczniach i nauczycielach). Kolejne komunikaty i wytyczne umacniają taką właśnie wizję – jest program gromadzenia danych, dane trzeba gromadzić, oto harmonogram gromadzenia danych, sio funkcjonuje dwutorowo, „stary sio” jest do sprawozdawczości, „nowy sio” też jest, należy gromadzić dane w miarę udostępniania kolejnych funkcjonalności… No tak, ale owymi danymi są głównie dane osobowe (a ich rozpiętość aż przytłacza).
MEN, CIE, kuratoria… nie dostrzegają problemów związanych z gromadzeniem danych osobowych na skalę nie mającą precedensu nie tylko w moim kraju. Wskazują natomiast: jest świetny program, proszę klikać…
Aż chce się wygłosić apel: zastanów się i poproś o zastanowienie się innych…
Rysunek 3 symbolizuje konieczność zastanowienia się co najmniej nad tym, czy we właściwy sposób przygotowano się do gromadzenia tak ogromnych zasobów danych osobowych; czy zrobiono i czy robi się to, co wynika z prawa ochrony danych osobowych, z konieczności ochrony dóbr osobistych; a jeżeli by się okazało (co wykażę ponad miarę w kolejnych częściach), że nie jest z tym gromadzeniem tak, jak wynika to z prawa ochrony danych osobowych, to czy owo gromadzenie w „nowym sio” jest legalne – słowo „legalne” oznacza przede wszystkim „zgodne z prawem”. Program „aplikacja nowego sio” zblednie chyba wtedy nieco i nieco zaniknie na tle wskazywanej problematyki totalnego naruszania prawa ochrony danych osobowych - ciekawość, czy znaczenia tej sugestii da się tu dalej dowieść?.
Chyba już czas dojrzał ku temu, aby dowiedzieli się o tym nie tylko „klikający w nowym sio”, ale może także np. rodzice tych dzieci, których dane się gromadzi, a może jeszcze żony i mężowie tych nauczycieli, których dane się gromadzi. Kolejne części mogą być chyba ciekawsze…
Rysunek 4. Dwie idee: wpisana w prawo i realizowana „w zgodności” z tym prawem. Poniżej osi czasu: tak miało być! Powyżej osi czasu: a tak jest! A aplikacja „nowego sio” jest kreowana w dramacie (nie – raczej chyba w kabarecie zwanym SIO) na tragicznego bohatera niedocenianego przez zobowiązanych do jego doceniania.
Rysunek 4 wraz z podpisem niosą na tyle mocny przekaz, że tu komentarz wydaje się być zbędnym.
Wprowadzenie – w „nowym sio” są gromadzone dane osobowe | „Stary sio” jest do sprawozdawczości – to do czego jest „nowy sio”? | Dane dziedzinowe i dane identyfikacyjne – to są dane osobowe | Kilka znaczących wydarzeń (kontrole NIK, wystąpienia w Sejmie,…) | Ważny Komunikat „MEN” | Ilustracja istnienia i funkcjonowania „nowego sio” | Szczegółowa (przykład) analiza gromadzenia wybranych danych osobowych | Zgoda na pozyskanie i zgoda na przechowywanie | Przykład gromadzenia danych osobowych dziedzinowych | Upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO | Zmiana ustawy o sio z roku 2012 | Błędy w SIO – Wady SIO – Wielki bubel | Nowy sio – co dalej?
