Uwaga na „nowy sio” - wybór najważniejszych zagadnień, Krzysztof Sługocki, 22.11.2015; (przygotowano na podstawie analogicznego opracowania z 18.03.2015)

Wprowadzenie – w „nowym sio” są gromadzone dane osobowe | „Stary sio” jest do sprawozdawczości – to do czego jest „nowy sio”? | Dane dziedzinowe i dane identyfikacyjne – to są dane osobowe | Kilka znaczących wydarzeń (kontrole NIK, wystąpienia w Sejmie,…) | Ważny Komunikat „MEN” | Ilustracja istnienia i funkcjonowania „nowego sio” | Szczegółowa (przykład) analiza gromadzenia wybranych danych osobowych | Zgoda na pozyskanie i zgoda na przechowywanie | Przykład gromadzenia danych osobowych dziedzinowych | Upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO | Zmiana ustawy o sio z roku 2012 | Błędy w SIO – Wady SIO – Wielki bubel | Nowy sio – co dalej?

---

8. Przykład gromadzenia danych osobowych dziedzinowych

Art. 29 ustawy o sio stanowi o konieczności gromadzenia danych dziedzinowych nauczyciela:

Dane dziedzinowe nauczyciela w związku ze stosunkiem pracy i awansem zawodowym obejmują:

1) w odniesieniu do nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych:

[…]

h) przyczyny nieprowadzenia zajęć, […]

W § 25 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej[1] stanowi się:

W ramach danych, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 lit. h oraz ust. 3 pkt 1 lit. f ustawy, w SIO gromadzi się dane dziedzinowe nauczycieli dotyczące przyczyn nieprowadzenia zajęć: […]

Następnie w tym przepisie po znaku „:” wyszczególnia się katalog zamknięty 14 przyczyn nieprowadzenia zajęć. W ustawie zatem i w rozporządzeniu stanowi się o gromadzeniu danych dotyczących „przyczyn nieprowadzenia zajęć”. Jak aplikacja „nowego sio” pozwala zrealizować ten obowiązek?

Rysunek 9. Ekran wyboru "funkcjonalności" - którego "kafelka" należy użyć aby móc gromadzić dane o przyczynach nieprowadzenia zajęć?

Okazuje się, że aby móc gromadzić dane o „przyczynach nieprowadzenia zajęć” należy użyć „kafelka” „Nieobecność”. Zaczyna rodzić się problem, ponieważ żaden przepis ustawy o sio (ani przepisów wykonawczych) nie wskazuje na możliwość gromadzenia danych o „nieobecnościach”. Efektem jednak użycia „kafelka” „Nieobecność” jest kolejny ekran/formularz:

Wydaje się, że właśnie poprzez ten ekran/formularz da się zgromadzić wymagane dane o „przyczynach nieprowadzenia zajęć” – tylko, że tu jest to dostępne jako wartości pola wskazanego nazwą „Przyczyna nieobecności”. Zgodnie więc z programem będą gromadzone dane o „Przyczynach nieobecności”. Dostępny w programie katalog „przyczyn nieobecności” jest tożsamy z „katalogiem „przyczyn nieprowadzenia zajęć” wskazanym w rozporządzeniu. Wypada może stwierdzić: „że przecież to jest to samo”. „Przyczyny nieobecności” to jest to samo, co „przyczyny nieprowadzenia zajęć”? A na podstawie jakiego przepisu prawa można tak twierdzić? Nie ma takiego przepisu prawa. No więc to nie jest to samo! I to nie tylko dlatego, że brak tu stosownego przepisu prawa.

Rysunek 10. Ekran/formularz gromadzenia danych dotyczących "nieobecności" - przyczyn nieprowadzenia zajęć?

W § 10 załącznika do rozporządzenia w sprawie techniki prawodawczej stanowi się:

Do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami.

Zasady techniki prawodawczej są elementarnymi zasadami tworzenia, czytania i stosowania prawa. Najprostsze pytania jakie tu można zadać brzmią: Czy wobec ustawy o sio stosuje się zasady techniki prawodawczej? Czy w aplikacji „nowego sio”, która ma pomóc realizować obowiązki prawne zasady techniki prawodawczej stosuje się? No i zasadnicze pytanie (po raz kolejny): czy czynić należy tak, jak program działa, czy tak, jak prawo stanowi.

Oczywiście ktoś, np. reprezentujący CIE (albo inny podmiot/instytucję tworzącą presję na gromadzenie danych w „nowym sio”) mógłby stwierdzić, że przecież „przyczyny nieobecności” to właśnie „przyczyny nieprowadzenia zajęć”, a takie tam podnoszenie zasad techniki prawodawczej niczego tu nie zmienia… Ciekawe ilu zwłaszcza użytkowników aplikacji „nowego sio” rozumie, że taki reprezentant (pisząc najłagodniej) przestaje być partnerem w ewentualnej tu dyskusji?

Dodatkowo poprzez wskazany na rysunku 11 ekran/formularz następuje fakt gromadzenia danych dotyczących dat nieobecności „od” i „do” – gdzie jest niechby, tylko, choćby cień przepisu prawa wskazujący na możliwość gromadzenia owych dat, które są tu oczywiście kolejnymi danymi dziedzinowymi konkretnego nauczyciela, czyli jego danymi osobowymi…

Szczegółowa analiza tego, jak funkcjonuje program w porównaniu z tym, co prawo stanowi pozwala wskazać jeszcze kilka podobnych przypadków – zwłaszcza jeśli jeszcze dodatkowo weźmie się pod uwagę ogromny katalog pytań i odpowiedzi (tzw. FAQ) dostępny w serwisie sio.me.gov.pl.

Istnieje jeszcze inna kategoria problemów.